Yuval Noah Harari
70 BİN YIL ÖNCE, HOMO SAPIENS hâlâ Afrika'nın bir köşesinde kendi işiyle meşgul olan önemsiz bir hayvandı. İlerleyen bin yıllarda kendisini tüm gezegenin efendisi ve ekosisteminin* baş belasına çevirecek dönüşümü gerçekleştirdi. Bugün ise bir tanrı haline gelmenin, sadece ebedi gençliğin değil, yaratmak ve yok etmek gibi ilahi becerileri de ele geçirmenin arifesinde.
Maalesef dünyadaki Sapiens rejimi şu ana kadar gurur duyabileceğimiz çok fazla şey üretmedi. Etrafımızı şekillendirdik, gıda üretimini artırdık, şehirler yaptık, imparatorluklar kurduk, çok uzak ve geniş ticaret ağları oluşturduk, ama dünyadaki acıyı azalttık mı? Tekrar vurgulamakta fayda var, insan gücündeki büyük artış birey olarak Sapiens'in durumunu daha iyi hâle getirmedi ve genellikle diğer hayvanlara çok büyük acılar çektirdi.
Geçtiğimiz on yıllarda nihayet insanların durumuyla ilgili bazı somut gelişmeler sağlayabildik ve kıtlığı, salgınları ve savaşı azaltabildik. Öte yandan, diğer hayvanların durumu her zamankinden de hızlı kötüleşiyor ve insanların durumundaki düzelme de hem çok yeni, hem de kesinlikle emin olmak için henüz çok erken.
Dahası, insanların yapabildikleri olağanüstü şeylere rağmen hedeflerimiz konusunda emin değiliz ve her zamanki kadar memnuniyetsiziz. Kano ve kadırgalardan buharlı gemilere ve uzay mekiklerine vardık ama kimse nereye gittiğimizi bilmiyor. Her zamankinden daha güçlüyüz ama bunca güçle ne yapacağımızı bilmiyoruz. Daha da kötüsü, insanlar her zamankinden daha sorumsuz gibiler. Uymamız gereken yegane yasalar fizik yasaları ve kendi kendini yaratmış küçük tanrılar olarak kimseye hesap vermiyoruz. Diğer hayvanları ve etrafımızdaki ekosistemi sürekli mahvediyoruz ve bunun karşılığında sadece kendi konforumuzu ve eğlencemizi düşünüyoruz, üstelik tatmin de olmuyoruz.
Ne istediğini bilmeyen, tatminsiz ve sorumsuz tanrılardan daha tehlikeli bir şey olabilir mi?
Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi, Özgün Adı: Sapiens A Brief History of Humankind, Yuval Noah Harari, Kolektif Kitap, 2015, "sonsöz"
......................
Okumayı yaptıktan sonra şu soruları tartışalım.
1. Yazarın iddiası veya tezi nedir? Kendi kelimelerimizle özetleyerek anlayıp anlamadığımızı sınayalım.
2. Bu teze katılıyor musunuz? Cevabınız evet ise; bu kötü gidişe dur demek için neler yapılabilir? Çözüm yollarını tartışınız.
3. Bu teze katılmıyorsanız; gelecekte yazarın belirttiği tehlike ile karşılaşıp karşılaşmayacağımızı tartışıp bir "görüş" oluşturun. Cevabınız evet ise, yeniden ikinci soruya dönüp, çözüm önerilerinizi düşünün.
4. Son olarak yazarın koyduğu başlığa dikkatinizi veriniz; yazar ne anlatmaya çalışmış? Ne demek istiyor?
ayrıca bkz.
https://web.archive.org/web/20110423003943/http://www.maweb.org/en/index.aspx
https://www.youtube.com/watch?v=P1X-WpfUvm4
 |
| https://asiancorrespondent.com/2016/03/thousands-of-dead-fish-wash-up-on-the-banks-of-polluted-lake-in-india/#iJIFqZxYdlzcqgFd.97 |
Maalesef dünyadaki Sapiens rejimi şu ana kadar gurur duyabileceğimiz çok fazla şey üretmedi. Etrafımızı şekillendirdik, gıda üretimini artırdık, şehirler yaptık, imparatorluklar kurduk, çok uzak ve geniş ticaret ağları oluşturduk, ama dünyadaki acıyı azalttık mı? Tekrar vurgulamakta fayda var, insan gücündeki büyük artış birey olarak Sapiens'in durumunu daha iyi hâle getirmedi ve genellikle diğer hayvanlara çok büyük acılar çektirdi.
Geçtiğimiz on yıllarda nihayet insanların durumuyla ilgili bazı somut gelişmeler sağlayabildik ve kıtlığı, salgınları ve savaşı azaltabildik. Öte yandan, diğer hayvanların durumu her zamankinden de hızlı kötüleşiyor ve insanların durumundaki düzelme de hem çok yeni, hem de kesinlikle emin olmak için henüz çok erken.
Dahası, insanların yapabildikleri olağanüstü şeylere rağmen hedeflerimiz konusunda emin değiliz ve her zamanki kadar memnuniyetsiziz. Kano ve kadırgalardan buharlı gemilere ve uzay mekiklerine vardık ama kimse nereye gittiğimizi bilmiyor. Her zamankinden daha güçlüyüz ama bunca güçle ne yapacağımızı bilmiyoruz. Daha da kötüsü, insanlar her zamankinden daha sorumsuz gibiler. Uymamız gereken yegane yasalar fizik yasaları ve kendi kendini yaratmış küçük tanrılar olarak kimseye hesap vermiyoruz. Diğer hayvanları ve etrafımızdaki ekosistemi sürekli mahvediyoruz ve bunun karşılığında sadece kendi konforumuzu ve eğlencemizi düşünüyoruz, üstelik tatmin de olmuyoruz.
Ne istediğini bilmeyen, tatminsiz ve sorumsuz tanrılardan daha tehlikeli bir şey olabilir mi?
Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi, Özgün Adı: Sapiens A Brief History of Humankind, Yuval Noah Harari, Kolektif Kitap, 2015, "sonsöz"
......................
Okumayı yaptıktan sonra şu soruları tartışalım.
1. Yazarın iddiası veya tezi nedir? Kendi kelimelerimizle özetleyerek anlayıp anlamadığımızı sınayalım.
2. Bu teze katılıyor musunuz? Cevabınız evet ise; bu kötü gidişe dur demek için neler yapılabilir? Çözüm yollarını tartışınız.
3. Bu teze katılmıyorsanız; gelecekte yazarın belirttiği tehlike ile karşılaşıp karşılaşmayacağımızı tartışıp bir "görüş" oluşturun. Cevabınız evet ise, yeniden ikinci soruya dönüp, çözüm önerilerinizi düşünün.
4. Son olarak yazarın koyduğu başlığa dikkatinizi veriniz; yazar ne anlatmaya çalışmış? Ne demek istiyor?
ayrıca bkz.
https://web.archive.org/web/20110423003943/http://www.maweb.org/en/index.aspx
https://www.youtube.com/watch?v=P1X-WpfUvm4
