12 Mart dönemi Anayasa değişiklikleri ve bunların 1961 Anayasası'nın ilgili maddelerine etkileri

1. Madde 11 (Temel Hak ve Ödevler):

• 1961 Anayasası (Değişiklik Öncesi): Maddenin başlığı "Temel Hakların Özü" idi. Kamu yararı, genel ahlak, kamu düzeni, sosyal adalet ve milli güvenlik gibi sebeplerle dahi bir hak ve hürriyetin özüne dokunulamayacağı hükmü yer alıyordu. Temel hak ve özgürlüklerin tanınması temel kaygıydı.
• 12 Mart Değişikliği (1971): Maddenin başlığı "'Temel Hak ve Hürriyetlerin Özü, Sınırlanması ve Kötüye Kullanılması" olarak değiştirildi. Temel kaygı temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması oldu. Madde, anayasal hak ve özgürlükler alanına "kötüye kullanılmaya açık bir alan" ve "kötüye kullanmanın önlenmesi" perspektifinden bakmaya başladı. Değişiklikle, "Anayasa'nın diğer maddelerinde gösterilen özel sebeplerle" temel hak ve özgürlüklerin sınırlanabileceği hükmü getirildi. Ayrıca hak ve özgürlüklerin "Türk devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü veya dil, ırk, sınıf, din ve mezhep ayırımına dayanarak Cumhuriyet'i ortadan kaldırmak kastı ile kullanılamayacağı" hükmü eklendi. Bu değişikliklerle hak ve özgürlüklerin alanı daraltıldı ve yoruma açık hale geldi.

2. Madde 15 (Özel Hayatın Gizliliği):

• 1961 Anayasası (Değişiklik Öncesi): Hakim kararı olmaksızın ve kanunun yetkili kıldığı organın emri bulunmaksızın kişilerin üstünün, özel eşyalarının ve kağıtlarının aranamayacağı hükmü vardı.
• 12 Mart Değişikliği (1971): Bu hükme "milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından gecikmede sakınca bulunan hallerde" aramanın kanunun yetkili kıldığı mercinin emriyle mümkün olacağı hükmü eklendi. Bu durum, sübjektif karar ve yorumlara açık hale getirildi.

3. Madde 19 (Din ve Vicdan Özgürlüğü):

• 1961 Anayasası (Değişiklik Öncesi): Düzenin temelinin din esaslarına dayandırılması teşebbüsüne ve bu yönde din duygularının istismar edilmesine getirilen yasağı çiğneyenlerin cezalandırılmasına ilişkin hüküm vardı.
• 12 Mart Değişikliği (1971): İlgili hükme "gerçek ve tüzel kişilikler" ibaresi eklendi.

4. Madde 22 (Basın Özgürlüğü):

• 1961 Anayasası (Değişiklik Öncesi): Basın özgürlüğünün sınırlanmasına neden olacak belirli hususlar sayılıyordu. Yayınların toplatılması yargı kararına bağlıydı.
• 12 Mart Değişikliği (1971): Basın özgürlüğünün sınırlanmasına neden olacak hususların sayıldığı fıkraya "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü", "kamu düzeni", "milli güvenlik ve milli güvenliğin gerektirdiği gizlilik" ibareleri eklendi. Yayınların toplatılması ile ilgili fıkraya "Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünün, milli güvenliğinin, kamu düzeninin veya genel ahlakın korunması bakımından gecikmede sakınca bulunan hallerde, kanunun yetkili kıldığı merdin emriyle toplatma" ilkesi ilave edilerek, yargı kararı aranması gevşetildi. Ayrıca, yayın organlarının mahkemeler tarafından benzer nedenlerle kapatılması imkanı getirildi.

5. Madde 30 (Yakalama ve Tutuklama):

• 1961 Anayasası (Değişiklik Öncesi): Gözaltı süresi yirmi dört saatti. Toplu suçlarla ilgili özel bir gözaltı süresi tanımı metinde belirtilmemiştir.
• 12 Mart Değişikliği (1971 ve 1973): Yirmi dört saatlik gözaltı süresi kırk sekiz saate çıkarıldı. 1961 metninde bulunmayan toplu suçlarla ilgili yedi günlük gözaltı süresi tanımlandı. 15 Mart 1973 tarihinde eklenen bir fıkrayla, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin (DGM) görev alanına giren suçlar için gözaltı süresi 15 güne kadar uzatıldı.

6. Madde 32 (Tabii Hakim İlkesi):

ÖĞRENCİ TEMEL VE ALT BECERİ ALANLARI İLE GÖSTERGELER

 

Temel  Beceri Alanı	Alt Beceri Alanları	Performans Göstergeleri	3	2	1
BİLİŞSEL GELİŞİM	a. Analiz Becerileri	1.Karakteristik özellikleri belirleyebiliyor.
		2.Nitelikleri tanıyor.
		3.Gözlem yapabiliyor.
		4.Benzer ve farklı öğeleri ayırt edebiliyor.
		5.Karşılaştırma yapabiliyor.
		6.Gruplandırabiliyor.
		7.Sınıflandırabiliyor.
		8.Ölçüt oluşturabiliyor.
		9.Dizme, öncelik belirleme, sıralama yapabiliyor.
		10.İlişkileri görebiliyor.
		11.Neden-sonuç ilişkisi kurabiliyor.
		12.Örüntüyü bulabiliyor.
		13.Yordama yapabiliyor.
		14.Analoji  kurabiliyor.
	b. Zihinsel Örgütleme Becerileri	1.Ezberleyebiliyor.
		2.Özetleyebiliyor.
		3.Zihinsel işlemler üzerinde düşünebiliyor.
		4.Amaç belirleyebiliyor.
		5. Soru oluşturabiliyor
		6.Hipotez geliştirebiliyor.
		7.Genelleme yapabiliyor.
		8.Problem çözebiliyor
		9.Karar verebiliyor.
		10.Planlama yapabiliyor.
	c. Eleştirel Düşünme Becerileri	1.Tümevarım yapabiliyor.
		2. Tümdengelim yapabiliyor.
		3. Yanlılığı belirleyebiliyor.
		4. Gerçek olanla, görüş olanın farkını belirleyebiliyor.
		5. Sunulan bilginin, doğru olup olmadığını anlayabiliyor.
		6. İlişkiyi belirleyebiliyor.
		7. Eksik bilgiyi belirleyebiliyor.
		8. Kaynağın güvenirliğini saptayabiliyor.
		9. Desteklenen ve desteklenmeyen iddiaları belirleyebiliyor.
		10. Varsayımları fark edebiliyor.
		11. Yanlışlıkları görebiliyor.
		12. Tutarsızlıkları fark edebiliyor.
		13. Belirsizlikleri fark edebiliyor.
		14. Abartmayı fark edebiliyor.
		15. Argümanın gücünü saptayabiliyor.
	d.Yaratıcılık Becerileri	1.Akıcı düşünebiliyor.
		2.Esnek düşünebiliyor.
		3.Özgün düşünebiliyor.
		4.Kapsamlı düşünebiliyor.
		5.İmge geliştirebiliyor.
		6.Özellikleri listeleyebiliyor.
		7.Beyin fırtınası yapabiliyor.
		8.Sorunları yaratıcı bir  şekilde çözebiliyor.

 

ÖĞRENCİ TEMEL VE ALT BECERİ ALANLARI İLE GÖSTERGELER

 

Temel   Beceri Alanı	Alt Beceri Alanları	Performans Göstergeleri	3	2	1
ARAŞTIRMA RAPOR VE KAYNAK- LARDAN YARARLAN- MA	a. Bireysel veya Küçük Grup Çalışmaları Yapmak Üzere Hazırlanma	1.Sorun belirleme ve odaklanma becerileri geliştirebiliyor.
		2.Değişkenleri belirleyebiliyor.
		3.Hipotez kurabiliyor. Araştırma sorularını belirleyebiliyor.
		4.Kaynakları (insan ve malzeme) belirleyebiliyor.
		5.Yürütme planı yapabiliyor.
		6.Zamanı etkili biçimde kullanabiliyor.
		7. Uygun ürün formatı seçebiliyor
		8.Geribildirim alabiliyor ve gerekli düzeltmeleri yapabiliyor.
		9.Uygun hedef kitle bulup sonuçları paylaşabiliyor.
		10.Değerlendirme planı geliştirebiliyor.
	b. Kütüphane Kullanma Becerileri             c. Çevre Kaynaklarından Yararlanma Becerileri	1.Kütüphane örgütlenme biçimini anlayabiliyor.
		2.Bilgi edinme sistemlerini kullanıyor.
		3.Kütüphaneler arası ödünç alma işleminden yararlanabiliyor.
		4.Referans belgelerini (abstraklar, yıllıklar, endeksler, süreli yayınlar vb.) anlayabiliyor.
		5.Kitap olmayan diğer referans malzemelerini (sanat baskıları, CD’ler, kasetler vb.) tanıyor.
		1.Sanat ve tiyatro grupları…
		2.Kulüpler, hobi ve özel ilgi grupları
		3.Yüksek okulların ve üniversitelerin sağladığı hizmetler
		4.Sivil toplum kuruluşları, kamu kuruluşları
		5.Müzeler, sanat galerileri, kaynak kişiler, meslek kuruluşları’nın vb. çevresel kaynaklar olduğunu ve onlardan yararlanabileceğini biliyor.

 

 

 

 

ÖĞRENCİ TEMEL VE ALT BECERİ ALANLARI İLE GÖSTERGELER

 

 

 

 

Temel  Beceri Alanı	Alt Beceri Alanları	Performans Göstergeleri	3	2	1
DUYUŞSAL GELİŞİM	a.Güçlükleri analiz edebiliyor.	1.Güçlükleri analiz edebiliyor.
		2.Değerleri netleştirebiliyor.
		3.Kişisel bakış açısı oluşturabiliyor.
		4.Mizah anlayışını geliştirmiş.
		5.Etik bir bakış açısı geliştirmiş.
		6.Ahlak anlayışı geliştirmiş.
		7.Dayanıklılık geliştirmiş.
		8.Sorumluluk geliştirmiş.
		9.Kendine yeterlilik geliştirmiş.
		10.Özsaygı geliştirmiş.
		11.Kendine güveniyor.
		12.İşe/göreve bağlılık geliştirmiş.
		13.Kendini yönetmeyi biliyor.
		14.Farklı öğrenme biçemlerini tanıyor.
	b. Kişilerarası İlişkiler	1.Çevresindekileri fark ediyor.
		2.Davranış kurallarına (etikete) uyuyor ve saygı gösteriyor.
		3.Farklı kültürleri ayırt ediyor.
		4.Sosyal becerileri gelişmiş.
		5.Liderlik becerileri var, geliştiriyor.
		6.Uyuşmazlık giderme becerilerini uyguluyor.
		7.Dayanışma ve işbirliği yapabiliyor.
		8.Sözsüz iletişimi anlıyor.
		9.Kalıp yargıları anlıyor.
		10.Hoşgörü gösterebiliyor, duygudaşlık ve yakınlık kurabiliyor.
	c. Kriz Durumlarıyla  Baş etme	1.Kayıpla başa çıkabiliyor.
		2.Değişimle baş edebiliyor.
		3.Bakmak zorunda olduğu kişilerle baş edebiliyor.
		4.Başarısızlıka baş edebiliyor.
		5.Gerginlikle baş edebiliyor.
		6.Başarı ile baş edebiliyor.
		7.Seçebiliyor.
		8.Geleceğini planlayabiliyor.
		9.Risk alma durumunu anlayabiliyor.

ÖĞRENCİ TEMEL VE ALT BECERİ ALANLARI İLE GÖSTERGELER