Kadın ve Kadın Hakları

Dilara Kahyaoğlu: 1998...

KADIN VE KADIN HAKLARI

  

1-KAVRAMLAR- TERİMLER

KADIN HAKLARI; Kadın ve erkekleri eşit duruma getirmek amacıyla özel olarak kadınlar için düşünülmüş,  yasalaştırmak, uyulamaya sokabilmek için yıllarca  tartışılmış, mücadele edilmiş ve  önemli bir kısmı da  kabul edilip uygulamaya sokulmuş olan haklar .

FEMİNİZM; Kadın hakları savunuculuğu; Erkek egemenliğine ve erkek- egemen ilişki ve düzenlemelere karşı kadınların haklarını savunan, cinsiyet ayrımına karşı çıkarak  erkeğe tanınan hak ve yetkilerin kadına da tanınması gerektiğini ileri süren yaklaşım.

KAMUSAL ALAN; En genel haliyle ailenin yani evin dışındaki alan kastedilmektedir. Burası tüm halka açıktır. Kendine has iletişim araçları vardır. Gazeteler, dergiler dernekler. Burası mahremiyet alanının dışında, politikanın, ekonomik ve kültürel yaşamın  yaşandığı yerdir. Toplumsaldır.

ÖZEL ALAN ; Aile ve  evi içeren gizi, mahrem alandır. Bireye ve veya dar bir bireyler kümesine aittir. Kapalıdır.

Öğretim etkinlikleri;

1-Kadın haklarının tarihsel gelişimi kısaca aktarılır.

 Kadın hakları tarihi, sınıfta öğretmen tarafından anlatılabileceği gibi, öğrencilere araştırma ödevi olarak ta verilebilir.

TARİHSEL GELİŞİM;

Kadın hakları gibi bir sorunun ilk ortaya çıkışı 1789 Fransız İhtilali sırasında olmuştur. Özellikle aydınlanmacı filozofların bu  konunun gündeme gelmesinde rolü büyüktür. İlk Kadın hakları bildirisi 1791 tarihinde “Kadın ve Kadın yurttaş hakları “ ismi ile Fransız İhtilalinden sonra Fransa’da yayınlanmıştır. Bu bildiri, İngiltere’de de etkili oldu. Hareket daha sonra ABD ye ulaştı. Kadın hakları göreceli olarak yavaş ilerledi özellikle bu hakların yasalara yansıması epey zaman aldı.

Mücadele konuları ise başlangıçta şunlardı;

-Seçme seçilme kamu hizmetine girebilme hakkı

-Eşit işe eşit ücret

-Doğum öncesi ve sonrası izin hakkı

-Zor ve ağır işlerde çalıştırılmama hakkı

-Sözleşme ve mülkiyet hakları

CUMHURİYET DÖNEMİNDE kazanılmış olan KADIN HAKLARI

*Tek  kadınla evlilik

*Evlilik, Velayet, veraset, boşanma konularında eşitlik.

*Seçme ve seçilme hakkı

Türkiye’de hala devam eden kadın hakları sorunları; (Dikkat! Bunların hangilerinin son zamanlarda değişip değişmediği ve değişikliğin ne olduğu sorulabilir)

*Erkek evin reisidir

*Evli kadın kocasının soyadını taşır

*Kocasının ikametgahına tabidir.

*Kocasının izni olmadan çalışamaz

*Zina suçuna kadın ve erkeğe ayrı cezalar uyguladı

KADINLARA OY HAKKI’nın tarihsel gelişimi

İlk kez bunu uygulayan Yeni Zelanda (1893)

Avustralya (1902), Finlandiya(1906), Norveç (1913) Ulusal seçimlerde oy hakkı

İsveç ve ABD de ise bazı yerel seçimlerde oy kullanma haklarına sahiptiler.

ABD (1920), İngiltere(1918 ve 1928), Sovyetler Birliği (1917), Türkiye (1934) ulusal seçimlerde

Fransa, İtalya, Romanya, Yugoslavya ve Çin II.Dünya savaşından sonra.

Suriye (1973) İsviçre( 1971).  Bazı yerlerde hala bu hak verilmemiştir.

 2-AİLE İÇİNDE KADINA KARŞI ŞİDDET

  - ŞİDDET VE DENETİM ÇEMBERİ-

Erkek şu yöntemlerle güç ve denetim sağlayabilir.

*Kadını çevresinden tecrit etme

*Duygusal şiddet; aşağılama, küçümseme, özgüvenini yitirtme

*Ekonomik şiddet; harçlığını vermemek, aile bütçesi konusunda bilgi vermemek

*Cinsel şiddet...

*Kadına karşı çocukları kullanma; çocuklardan mahrum etme ile tehdit

*Erkek olmanı ayrıcalıklarını kullanmak; önemli kararlarda ona danışmamak, evin reisi gibi davranmak.

*Kadını tehdit etmek; dayak, ölüm, terk etme tehdidi.

*Korkutmak; yemeği yere dökmek, eşyaları kırmak, silah bulundurmak.

3-Zeynep, Ayşe ve Nurhayat öykülerinin sınıf  içinde veya gruplar içinde tartışılması (Burada şiddete uğramış başka kadın öyküleri bulunabilir)

4-Kadınların haklarını kazanması neden uzun sürmüştür ve neden hala bu konuda önemli sorunlar vardır? sorusu sorulup tartışılabilir. “Kadınları Sevmek, Stella Ovadia” metni okuma parçası olarak  kullanılabilir.

Kısaca;

Kadınların haklarını elde etmesi için kamusal alana çıkmaları gerekiyordu. Çünkü hak mücadelesinin yapılacağı alan bu  alandır.  Dolayısıyla daha baştan bir engel ile karşı karşıyaydılar. Kadınların bu  mücadeleyi yürütmeleri için önce evlerinden çıkmaları, derneklere gidebilmeleri, eğitim almaları, okumaları, yazmaları vb. gerekiyordu. Yani önce kendi özel hayatlarında mücadele edip dışarı kamusal alana çıkmaları gerekmiştir. Ama bu da yetmemiş kamusal alanda kazandıkları hakları kendi özel yaşamlarında da hayata geçirebilmeleri için yeniden özel hayatlarında mücadele etmeleri gerekmiştir. Yani özel alan ve kamusal alandaki mücadeleler birbirinin içinden doğarak, birbirini üreterek gelişebilirdi ancak, bu yüzden kadın hakları konusunda devam eden problemler henüz tam anlamıyla çözülmüş değildir.

5-KADINLARIN VE ÇOCUKLARIN İSTİSMARINA KARŞI ÖNLEYİCİLİK VE  KORUYUCULUK MESELESİ

*Sığınma Evleri (Türkiye’de Mor Çatı ...)

*Mahkemeden Koruma Emri çıkartılması

*Kültürel dayanakların ortadan kaldırılması için mücadele verilmesi

*Yasalarda değişiklik yapılması

*Aile içi şiddet konusunda polislerin eğitilmesi ve özel kadın polis merkezleri kurulması

*Aile içi şiddete müdahale programının uygulanması( ABD örnek)

Bu çalışma yazar adı belirtilmeden kullanılamaz.