Evrensel Bildirge

Dilara Kahyaoğlu- 1998...

İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ

Eleanor Roosevelt bu bildiriyi "Bütün insanlığın Magna Carta'sı olarak" tanımlamıştır.

Amaçlar;

*İnsan hakları kavramını tanıma

*İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin nasıl bir süreç sonunda ve neden ortaya çıktığı konusunda belli bir fikre sahip olma

*İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nde yer alan belli başlı maddeleri tanıma, fark etme

*Geçmişte ve günümüzde yaşanan insan hakları ihlalleri sorunu konusunun  farkında olma

*İnsan haklarının korunması konusunda duyarlı olma yetisini kazanma

Donanım;

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin sadeleştirilmiş metninin fotokopisi

Öğretim etkinlikleri;

1-Öğretmen küçük grup çalışması yöntemini açıklar ve  grupları oluşturur. Öğrencilere “hak kavramını duymuşsunuzdur, her zaman kullanırız, örneğin ailenize her zaman dinlenmeye hakkınız olduğunu söylüyorsunuzdur, şimdi sizden “hak” olarak düşündüğünüz ne varsa yazmanızı istiyorum “der.

2-Sözcüler, grupta çıkan fikirleri sınıfa aktarırlar, daha sonra öğretmen hak kavramını tanımlar.

Hak: Kişilere yasalar ile tanınmış yetkilerdir.

Amaç; günlük hayatta kullanılan hak kavramından yola çıkarak hukuksal anlamdaki hak kavramına ulaşmalarını sağlamak, derste sözü edilen hakkın böyle bir hak olduğunu vurgulamak ve aradaki farkı anlamalarını sağlamaktır.

3-Öğretmen beyin fırtınası yöntemi ile “insan olarak ne gibi haklarımız var” sorusunu sorar ve öğrencilerin fikirlerini alır, çıkan fikirleri tahtaya yazar, daha sonra içlerinden en önemli bir tanesini seçmelerini ister. Böylelikle sınıfça tespit edilen en önemliler diğerlerinden ayırt edilmiş olur.

4-Öğretmen insan hakları kavramını açıklar.

İnsan hakları; her insanin doğuştan sahip olduğuna inanılan, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilemez nitelikte oldukları kabul edilen haklar, örneğin yaşama hakkı, düşünme ve düşündüğünü söyleme hakkı, evlenme hakkı, canını ve malını koruma hakkı vb.

5-Ödev; sınıf ikiye ayrılır bir gruba Birleşmiş Milletler hakkında, diğer gruba da İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi konusunda araştırma ödevi verilir.

Amaç; öğrencinin kendi araştırması ile bu konuda temel bilgileri fark etmesidir.

6-Diğer 40 dak içinde, önce verilen ödev temelinde aşağıdaki sorular öğrencilere sorulur, yanıtlamak isteyenlere söz verilir.

sorular;

a-Birleşmiş Milletler nasıl bir örgüttür, ne amaçla kurulmuştur?

(I. Dünya Savaşı sonunda galip devletler kendi istedikleri yeni dünya düzenini yerleştirmek amacı ile bu örgütü kurdular)

b-kaç tarihinde kurulmuş?

(1945- savaşın bitiş tarihinde)

c-Bu örgütün bugünkü faaliyetlerine ilişkin ne biliyorsunuz?

(dünya barışını sağlamak için  problemli yerlere arabulucular gönderiyor, Unicef aracılığı ile çocuklara ilişkin çalışmaları var, vb.)

d-Veto hakkı olan beş devlet var, veto hakkı nedir? Bu beş devletin isimleri nelerdir?  Veto hakkı bu devletlere nasıl bir ayrıcalık sağlamış olabilir.

veto; kabul etmeme.

(beş devlet; ABD, İngiltere, Fransa, Rusya, Çin; bu devletler işlerine gelmeyen bir karar alınırsa BM Güvenlik Konsey’inde buna karşı çıkabiliyorlar, bu da devletlerin BM’de eşit temsil edilmediği anlamına gelir.)

e-Bildirge, genelge nedir?  İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin ne zaman kabul edildiği sorulur.

(bildirge; resmi bir kurum veya topluluğun ilgililere  herhangi bir durumu duyurmak için yazdıkları yazı, 10 Aralık 1948)

f-Bu bildirgeden önce buna benzer başka hak bildirgeleri var mıdır?

(*1215 Magna Carta; İngiltere; İngiltere kralı soyluların bazı haklarını tanıyor

*1776 “Haklar Bildirgesi”; ABD kurulurken yayınlandı; Virginia’da.

*1789 “İnsan ve Vatandaşlık Hakları Beyannamesi”  Fransız İhtilali sırasında kabul edildi, Bu bildirge BM’de kabul edilen bildirgenin temelidir.)

7-İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin metni  küçük gruplara dağıtılır, içlerinden en önemli gördükleri beş tanesini seçmeleri istenir, sözcüler  hem bu beş maddeyi hem de neden bunları önemli gördükleri konusunda grubun fikrini sınıfta açıklar.

a) Öğretmen “bu hakların ihlali oluyor mu? Bunlar bildirgenin hangi maddelerinin ihlalleridir? Sizin bildiğiniz örnekler var mı?”  der ve tartışma yöntemi ile tartışılır.

b) Sizce bu bildirgede eksik olan haklar var mı, daha başka neler olabilirdi veya bazı maddeleri nasıl değiştirmek gerekirdi? sorusu sorulur beyin fırtınası yöntemi ile fikirleri alınır.(Maddeler çok genel olduğundan bazı ayrıntılar eksik kalmıştır, onlar da daha sonra çıkarılan yeni bildirge ve sözleşmelerle tamamlanmaya çalışılmıştır, örneğin çocuk hakları, sakatların hakları vb.)

c)Beyin fırtınası yöntemi ile hak ihlallerine karşı ne yapılabilir sorusu yöneltilir gelen fikirler tahtaya yazılır.

d) Öğretmen, öğrencilere bu derste  hangi kavramları tanıdıklarını sorar,

hak, hak ihlali, Birleşmiş Milletler, bildirge, veto,  insan hakları, insan Hakları Evrensel Bildirgesi, sözleşme kavram olarak yeniden hatırlatılır.

ödev; öğrencilerden hak ihlali ile ilgili olan gazete haberlerini getirmeleri ve bunu sınıfın panosuna asmaları ve bir duvar gazetesi oluşturmaları istenir.

Ayrıca bkz. linkte Türkçe İHEB vardır. 

 http://www.ohchr.org/en/udhr/pages/language.aspx?langıd=trk

Bu çalışma yazar adı belirtilmeden kullanılamaz.