Yaşama Hakkı, Din ve Vicdan Hürriyeti, Düşünce Özgürlüğü

Dilara Kahyaoğlu 1998...

YAŞAMA HAKKI, DİN VE VİCDAN HÜRRİYETİ, DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ

1-Kavram bilgisi;

İDAM CEZASI; Ölüm cezası, bir devletin suçun karşılığı olarak bir mahkûmun hayatına son vermesidir. Ölüm cezasına çarptırılan kişinin cezasının infaz edilmesine idam denir. 

ÖLME HAKKI (ÖTANAZİ); Bir kişinin hayatı belirli koşullar altında, ağır ya da ölümcül bir hastalığın ya da  rahatsızlığın sonucu olarak tüm değerini yitirdiği, yaşanır olmaktan çıktığı, yaşamak kişi için ağır bir yük olup, dayanılmaz acılar verdiği zaman, acı çeken hastanın, ya kendisi ya da hekimler tarafından, acı vermeden öldürülebileceğini (doğrudan veya ilaç desteğini keserek dolaylı yoldan) söyleyen öğreti ya da teori.

KAMU DÜZENİ; Toplumun tümünü ilgilendiren düzen

DEMOKRASİDE AZINLIK HAKLARI;  Toplumda çoğunluğu oluşturmayan gruplara verilmiş özel haklar. Kendi dilini kullanma, kendi dilinde okul açma, kitap yayınlama vb. olabilir ve/veya dini bir takım ayrıcalıklar verilmiş olabilir. Amaç; farklı grupların bir arada barış içinde yaşamasını sağlamaktır vb.

LAİKLİK; Devleti yöneten kanunların dini kurallara dayandırılmaması, siyasal örgütlenmenin dinsel kaynaklı olmaması.

SEKÜLARİZM; Dinsel olanla bağları koparmayı savunan, bu tür bir yaşam biçiminin oluşturulmasını öneren ideoloji.

HUKUKTA GERÇEK OLAN VE KANI OLAN; ……………….

2-Öğretim etkinlikleri

Kitapta ( Yurttaş Olmak İçin) yer alan durum çerçevesinde MAHKEME SAHNESİ yaratılır. Öğrencilerin bir kısmı İDDİA MAKAMI (SAVCI) diğer kısmı ise SAVUNMA MAKAMI (AVUKAT) olur. Üç öğrenci de  “KARAR MAKAMI”mını (hakimler) oluşturur. Tartışmalar sonucu hakimler karar verir.

Yukarıdaki kavramların önceden öğrenciye aktarılması gerekir ki, öğrenciler tartışmalar sırasında bu kavramları referans olarak kullanabilsinler.

Değerlendirme; Mahkeme sahnesinin sonunda öğretmenin yönlendirmesi ile değerlendirme yapılır.

3-Böyle bir girişten sonra anayasadan ilgili kısımlar incelenir ve yukarıda verilen kavramlar öğrencilere aktarılır.

4-Ayrıca “yaşama hakkı” tek başına işlenmek istenirse   “Kazazede Denizciler Davası” öğrencilere dağıtılır, yaşama hakkı sınıfça tartışılır. 

5-Din ve vicdan hürriyeti anayasadan incelenir ve sınıfça tartışılır. Vatandaş M’nin savundukları gündeme getirilir. “Demokrasi sadece çoğunluk rejimi midir? “Demokrasinin en önemli özelliklerinden biri azınlıkları da çoğunluğa karşı korumaktır ilkesi”  bu tartışmanın referans noktası olabilir.

6-Düşünce ve ifade özgürlüğü anayasadan incelenir, sınıfça tartışılır. Madde 26

Tahtaya aşağıdaki çizelge çizilir ve aynı çizelgeyi öğrenciler de defterlerine çizerler. Aşağıdaki önermeler sorulur ve öğrencilerden bu çizginin hangi noktasında olduklarına karar vermeleri ve defterlerine yazmaları istenir. Bütün önermeler bittiğinde genel eğilimi belirlemek amacıyla  her bir öneri  için oylama yapılır. Ortaya çıkan sonuca göre tartışma yapılır. 

Oylama değil, görüş alışverişidir önemli olan... Aşağıdaki durumlar sınıfta tartışılmadan önce; her bir durum için hukuki belgelere bakılarak hazırlık yapılmalıdır. 

Kesin yasak noktası                                                kesin özgürlük noktası ______________________________________________­­­­­_____________

                                                                                  

a) Bir belediye başkan adayını desteklemek  için düzenlenen toplantıda, propaganda konuşmaları  yapılması.

b) Cumhurbaşkanının kamuya açık bir yerde eleştirilmesi.

c) Seçimler sırasında sokakta, hoparlörlü araçlarla propaganda yapılması.

d) Bomba olduğu yönünde asılsız ihbarda bulunulması.

e) Bir grup insanın kaldırımı işgal ederek yönetimi protesto etmesi.

f) İşe almada cinsiyet ayrımı yapan kurumun önünde oturma eylemi yapılması.

g) Bir iş merkezindeki otoparkın çocuk parkına dönüştürülmesi kararına karşı çıkan yüz iş adamının, yetkili makama dilekçe ile başvurulması.

h) İzinsiz gösteri düzenlenmesi. (Dikkat! Bu maddeye yasal haklar açısından bakınız, inceleyiniz. )

ı) Gazetede, özel hayatınız hakkında yalanlar içeren bir yazı yayınlanması.

j) Bir ürün hakkında yanlış bilgiler  içeren bir reklam yayınlanması.

k) Erotik fotoğraflar sergisi açılması.

l) ABD’de  bir okul gazetesine, beyaz bir öğrencinin, “siyahların suç işleme olasılıklılarının  yüksek olduğunu belirtip, siyahlarla beyazların bir arada eğitim görmemesi” gerektiğini, savunan bir yazı yazması.

m) Dolmuş şoförünün  kafasını camdan çıkarıp annenize küfretmesi.

n) Argo sözcüklerin şarkı sözü olarak kullanılması.

 Yazar adı belirtilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.