Okulda Demokratik Hayat ve Eğitim Hakkı

Dilara Kahyaoğlu 1998...

okulda demokratik hayat ve eğitim hakkı

 amaçlar

*okulda demokratik  hayatın ilkelerini kavrama ve uygulama becerisi kazanma

*eğitim hakkının isteme hakları arasında yer aldığını dolayısıyla bu hakların hayata yaşama geçirilmesini  devletten isteyebileceklerini kavrama yetilerini kazanmalarını bekleme

öğretim etkinlikleri

1-öğrencilerden gruplar oluşturulur ve ekte  verilen öyküyü grupların  tamamlamaları istenir. Daha sonra gruplar kendi öykülerini anlatırlar.

amaç, öğrencilerin okulun anlamı ve bu tip sorunlarla karşılaşıldığında neler yapılabileceği üzerinde  düşünmelerini  ve aynı zamanda sekiz yıllık eğitimin zorunluluğunu fark etmelerini  sağlamaktır.

2-Okulda yönetime katılma öğretmen tarafından açıklanır . “bu konuda okulda ne tip uygulamalar yapılabilir?” sorusu, öğrencilere yöneltilir ve beyin fırtınası yöntemi ile fikirleri alınır.

yönlendirme

*sınıf gazetesi çıkarıp düşüncelerimizi yazabiliriz.

*okul duvar gazetesine veya dergisine (vb.) yazı yazabiliriz.

*isteklerimizi mektup veya dilekçe ile iletebiliriz.

*okul temsilcisi seçeriz.

*öğrencilerden temsil kurulu oluşturabiliriz.

*düşüncelerimizi öğretmenlerimize ve yöneticilere konuşarak aktarırız.

*sınıf başkanlarını seçeriz onlar bizim istek ve düşüncelerimizi iletirler.

*vb.

3-Öğretmen eğitim hakkının isteme hakları arasında olduğunu anlatır. Bu hakkın yasalar tarafından tanındığını ve devletin  eğitim yaşına gelmiş her çocuğa parasız  okuma olanağını sağlama güvencesi verdiğini ve her vatandaşın da bu hakkını devletten isteyebileceğini anlatır. Bu konuda  anayasada yer alan maddeyi onların anlayabileceği bir şekilde açıklar ve bu konuda neler düşündüklerini sorarak bir sınıf tartışması açar.

isteme hakkı;   devletin yasal güvencesi ve desteği altında bulunan, devlet tarafından yerine getirilmesi vaat edilen haklar. Bu haklarda devletin güvencesi ve koruması yetmez bizzat onun tarafından yerine getirilmesi gerekir. Bu tip haklar kişilerin tek başına yerine getirebileceği haklar değildir, örneğin; eğitim hakkı, çalışma hakkı ve diğer sosyal ve ekonomik haklar.

1982 anayasamızda eğitim hakkı;

madde; 42

*“kimse eğitim ve öğretim haklarından yoksun bırakılamaz...

ilköğretim kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır”.

*“Devlet maddi imkanlardan yoksun başarılı öğrencilerin öğrenimlerini sürdürebilmeleri amacıyla burslar ve başka yollarla gerekli yardımları yapar”. * “Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanları  topluma yararlı  kılacak tedbirleri alır.”

madde; 65

“Devlet, eğitim hakkı, çalışma hakkı gibi sosyal ve ekonomik haklara  ilişkin konularda anayasa ile belirlenen görevlerini mali kaynaklarının yeterliliği  ölçüsünde yerine getirir”.

3-Uygulama;

 Öğrenmek istiyorum ama okulda değil!

 Mustafa o gün okuldan eve geldiğinde çok üzgün ve sinirliydi. Annesi ve babası O’nun bu durumunu fark edip, “bugün  okulda canını sıkan bir şey mi oldu?”  diye sordular.

Mustafa; “ bir daha o okula gitmeyeceğim, hatta hiç bir okula gitmek istemiyorum” diye yanıtladı.

Mustafa’nın annesi ve babası bir kaç senedir bu sorunla boğuşuyorlardı,  Mustafa’nın gittiği okulları sırf bu yüzden üç kere değiştirmek zorunda kalmışlardı. Annesi,  “biliyorsun oğlum”, dedi “ilköğretim mecburi ve sen sekiz sene  boyunca okula gitmek zorundasın, ama liseye ve üniversiteye gitmek istemezsen seni göndermeyiz”.

Mustafa ağlayarak, “ben okumak istemiyorum demedim, öğrenmek istediğim çok şey var ama onları okulda öğrenmek istemiyorum, öğretmenleri sevmiyorum, okulun kuralları hoşuma gitmiyor, sabah geç kalkmak istiyorum, sadece hoşuma giden kitapları okumak ve sadece ilgilendiğim konularda bilgi almak istiyorum, arkadaşlarım bana gülüyor, bir tane bile iyi arkadaşım yok”....

Babası, Mustafa’nın sözünü keserek, “bütün bunları biliyoruz, bu kadar sık okul değiştiren bir öğrencinin tabi ki iyi arkadaşı olamaz, sen gittiğin hiç bir okulu benimsemedin, ama artık biz de ne yapacağımızı şaşırdık” diye cevap verdi. Anne ve baba çaresizlikle birbirlerine baktılar.

Anne, “ yarın okula gelip yöneticiler ve rehberlik sevisi ile görüşeceğiz ama  sen de şunu anla okula gitmek ve en azından ortaokulu bitirmek zorundasın”...

DK 

Öyküyü aranızda tartışarak istediğiniz gibi tamamlayıp sonuçlandırınız.

  Yazar adı belirtilmeden kullanılamaz, alıntılanamaz.